28η Οκτωβρίου

Τα παιδιά δεν μπορούν να μείνουν στα γεγονότα της μίας μέρας. Ρωτούν συνεχώς:
- Και μετά; Τι έγινε μετά την 28η Οκτωβρίου;
- Μετά τον ηρωισμό της συλλογικής και ατομικής αντίστασης κατά την εποχή της ιταλικής και γερμανικής εισβολής (1940-1941) ήρθαν στερήσεις άνευ προηγουμένου, πείνα, αντίποινα, τεράστιες υλικές καταστροφές και μετά τη γερμανική αποχώρηση σύγχυση σε μια κοινωνία διχασμένη που σύρθηκε στη θηριωδία ενός πολύ άγριου Εμφυλίου.
Αν πρέπει να μαθαίνουμε από τις ιστορικές στιγμές του παρελθόντος, οι περιπέτειες εκείνης της σκοτεινής δεκαετίας μας διδάσκουν ότι ο φασισμός είναι το απόλυτο σκοτάδι και το σκοτάδι δεν πρέπει να το φοβόμαστε. Πρέπει να το πολεμάμε μέχρι να το νικήσουμε.

Εικόνα: Σκηνή από την ταινία "Ένα τραγούδι για τον Αργύρη", τη συγκινητική ιστορία ενός ανθρώπου που σε ηλικία 4 ετών έχασε τους γονείς του και 30 συγγενείς στη σφαγή του Διστόμου.

Blade Runner 2049

1. Blade Runner 2049 και η υπόθεση στο εμβληματικό αριστούργημα του Ρίντλεϊ Σκοτ συνεχίζεται...
2. Ναι, στο ίδιο ζοφερό και βροχερό Λος Άντζελες 30 χρόνια μετά.
3. Ο Ράιαν Γκόσλινγκ, εκπληκτικός ως αστυνομικός Κ, με την εντολή να αναστείλει μια επικίνδυνη κατάσταση, ένα μυστικό, που αν διαδοθεί, «μπορεί να καταστρέψει τον κόσμο»
4. Οι ορκισμένοι πιστοί μπορούν να πανηγυρίζουν για τον τρόπο που χειρίστηκε και συνέχισε τον μύθο ο Βιλνέβ.
5. Καθηλωτικός ο Χάρισον Φορντ.
6. Μουσική που σε βοηθάει να εισχωρήσεις στις αναμνήσεις του ήρωα ή να σταθείς δίπλα του στις νέες περιπέτειες. (Βέβαια ο δικός μας Βαγγέλης στην ταινία του 82 μένει αξεπέραστος)
7. Σε μία ταινία που πρέπει να κυριαρχήσει η δράση που πρέπει να αναδειχτούν τα διλήμματα και οι συγκρούσεις τελικά πάντα υπάρχει χώρος να ασχοληθείς με τους χαρακτήρες των ηρώων σου.
8. Δε διαφωνώ! Πάρα πολύ καλός ο Γκόσλινγκ, αλλά θα ξαναπώ για τον Χάρισον Φορντ. Τρομερός.
9. Και η σκηνή με τα ολογράμματα του Πρίσλεϊ και του Σινάτρα υπέροχη!!!

Πέτρες στις τσέπες του

1. Εξαιρετικοί οι Χρυσοστόμου και Παπαδημητρίου σε ένα ρεσιτάλ εναλλαγής ρόλων στο sold out της περσινής χρονιάς. 
2. Ένα έργο που η συγγραφέας του, η Ιρλανδή Μαρί Τζόουνς το έχει χαρακτηρίσει μάλλον ως τραγωδία την οποία «ο κόσμος βρίσκει αστεία».
3. Μια σάτιρα της χολιγουντιανής βιομηχανίας που μπορείς να τη δεις και ως κωμωδία χαρακτήρων και καταστάσεων
4. Ένα θεατρικότατο κατασκεύασμα για δύο μόνο ηθοποιούς 
5. Στο φινάλε δράμα και έργο κοινωνικού προβληματισμού που όμως δεν περνάει εκβιαστικά τον διδακτισμό του.

Παλατίνος λόφος

Ευκαιρία για ταξιδάκι μπορεί να είναι και το μάθημα που πρέπει να κάνεις στην πέμπτη τάξη και να μιλήσεις για την καθημερινή ζωή στην αρχαία Ρώμη. Ψάχνεις και η μια πληροφορία φέρνει την άλλη. Ξεκινάμε;

Ο Μάρκος Τερέντιος Βάρων ήταν πραίτορας και υποστηρικτής του Πομπηίου. Ο Ιούλιος Καίσαρας όχι μόνο τον συγχώρεσε που ήταν εχθρός του, αλλά τον διόρισε διευθυντή της δημόσιας βιβλιοθήκης της Ρώμης. Όλοι οι ακόλουθοι βέβαια έπεσαν να τον φάνε.
- Άρχοντά μου, δεν κάνουμε έτσι δουλειά. Πώς θα διοικήσουμε σωστά για το μεγαλείο της Ρώμης, αν δε διορίσουμε τα «δικά μας παιδιά»;
Και του έκλειναν συνωμοτικά το μάτι. Όλοι. Ακόμη και ο Μάρκος Ιούνιος Βρούτος. Μάλιστα ο Καίσαρας κοίταξε με νόημα τον Βρούτο, ήταν έτοιμος να του πει «Κι εσύ τέκνον;» και μάλιστα στα ελληνικά, αλλά δε μίλησε. Ακόμη κι όταν ο Βρούτος τον ρώτησε «ήθελες να μου πεις κάτι αφεντικό;» εκείνος απέφυγε να πει την ιστορική φράση.
- Άσε μια άλλη φορά, είπε ο Καίσαρας, δε θα χαθούμε.
Ο Μάρκος Τερέντιος Βάρων λοιπόν στη βιβλιοθήκη που διορίστηκε το έριξε στο διάβασμα. Έγινε και μεγάλος συγγραφέας. Έγραψε λοιπόν πως η Ρωμη ιδρύθηκε στον Παλατίνο Λόφο δεκαέξι γενιές μετά τον Τρωικό Πόλεμο., περίπου στο 754-753 π.Χ.
Επίσης, σύμφωνα με την παράδοση σε αυτό το λόφο οι δίδυμοι Ρωμύλος και Ρέμος βρέθηκαν στο Σπήλαιο Lupercal από την λύκαινα μητέρα που τους ανέθρεψε.
Μη φανταστείτε μεγαλεία και αψίδες και Κολοσσαία, αυτοκράτορες και ύπατους και λοιπές δημοκρατικές δυνάμεις. Ένα βουρκοχώρι ήταν πάνω σε ένα λόφο με κορυφή σχήματος ρόμβου και η πόλη λεγόταν «τετράγωνη Ρώμη», γιατί ποιος να την πει «ρομβοειδή Ρώμη» χωρίς να στραμπουλήξει τη γλώσσα.
Τέλος, ο λόφος πήρε το όνομα από τη θεότητα Pales που προστάτευε τα κοπάδια και τους βοσκούς.
Α και κάτι ακόμα, ο Παλατίνος είναι ο κεντρικός των επτά λόφων της αιώνιας πόλης και θεωρείται η κατοικία των αυτοκρατόρων.

Γιώργος Γιώτης, 23/9/2017.

Να πω σε κάποιον πώς νιώθω...

Χρειάζομαι μια ωραία μελωδία,
έναν απλό στίχο
απλά κάτι να ακούω
για να μην καταλαβαίνω πως
παραμένω ανυποψίαστος
πόσο πιο μαύρα θα γίνουν όλα...
για να μην καταφέρω ποτέ
να πω σε κάποιον
πώς νιώθω...

Γιώργος Γιώτης (17/9/2017)

Γλασκώβη, Βοτανικός Κήπος

Επειδή λίγο να ψάξετε στο internet, θα βρείτε χιλιάδες φωτογραφίες του Glasow Green, είπα να μην ανεβάσω πρασινάδες, αλλά τα μπαλκόνια απέναντι.
Λοιπόν, η ιστορία μας σήμερα θα μπορούσε να έχει τίτλο "Όχι άλλο κάρβουνο" ή αγγλιστί Glasgow Green.
Ήταν περίπου στο τέλος του 17ου αιώνα, όταν ο βασιλιάς Ιάκωβος Β΄ της Αγγλίας ξύπνησε μια μέρα στις καλές του και είπε "τι να κάνω; τι να κάνω;", το μάτι του έπεσε σε μια τεράστια έκταση της Γλασκώβης άχρηστη και σκέφτηκε "Βρε, δεν τη χαρίζω ολόκληρη την περιοχή στους κατοίκους της πόλης;". Οι κάτοικοι του απάντησαν "Εξοχότατε, μεγαλειότατε κλπ, με όλο το θάρρος, αλλά τι να το κάνουμε το δώρο σας;" κι αυτός μούτρωσε, είπε μέσα από τα δόντια του "αξία έχει η κίνηση και όχι το ίδιο το δώρο" και ο βιογράφος του τον πέτυχε να βρίζει τον εαυτό του που δεν τους πήγε ένα κουτί σοκολατάκια ή ένα κιλό παγωτίνια και να τους αφήνει να τρώγονται μεταξύ τους ποιος θα πρωτοπρολάβει να κεραστεί. Βέβαια, μεταξύ μας, το δώρο δεν ήταν της προκοπής, το πράσινο ήταν λίγο και παντού υπήρχαν στεκούμενα νερά, κουνουπάκια πετούσαν, βατραχάκια χοροπηδούσαν και το μέρος μόνο ειδυλλιακό δεν το έλεγες.
Όμως οι κάτοικοι δέχτηκαν το δώρο και με πολλή δουλειά βάλθηκαν να το μεταμορφώσουν σε καταπράσινο και ειδυλλιακό παράδεισο, αλλά… έτσι όπως έσκαβαν, ανακάλυψαν πως η περιοχή είχε κάρβουνο. Αμέσως τους μπήκε η ιδέα ο καταπράσινος και ειδυλλιακός παράδεισος να μετατραπεί σε ένα τεράστιο υπερσύγχρονο ορυχείο, αλλά ακούστηκε μια φωνή, που επαναλάμβανε με πάθος «όχι άλλο κάρβουνο» και είπαν όλοι μαζί με μια φωνή «πράσινο και πάλι πράσινο».
Έφτιαξαν μέσα σιντριβάνια, έστησαν αγάλματα για σημαντικούς Βρετανούς βασιλιάδες, στρατηγούς και ναυάρχους κι άφησαν τον ποταμό Clyde να περνάει ανάμεσα. Για να μη φύγουν τα κουνουπάκια και τα βατραχάκια που λέγαμε.

Εμείς το επισκεφθήκαμε 24/6/2017 και τρομάξαμε να βρούμε τη στάση να κατέβουμε και μετά να ανέβουμε στο λεωφορείο. Τόσο τρομάξαμε που είπαμε όχι άλλη στάση στο hop on hop off. Γυρίσαμε όλη την πόλη και καταλήξαμε στη Buchanan Street σε ένα εστιατόριο που η σερβιτόρα ενθουσιάστηκε μαθαίνοντας ότι είμαστε Έλληνες κι άρχισε να μιλάει για τις διακοπές της στα νησιά μας και για τον ωραίο καιρό που έχουμε. Χαιρετίσαμε και τον σεφ, ο οποίος (έκπληξη) ήταν από την Κεφαλλονιά.
Στρίψαμε δεξιά στην George Street και φτάσαμε στον σταθμό. Το επόμενο τρένο για Εδιμβούργο θα έφευγε σε 10 λεπτά.

Γλασκώβη, Καθεδρικός και Νεκρόπολη

24/6/2017
Επόμενος σταθμός ο Καθεδρικός. 
Γοτθικός ναός και πίσω του στην κορυφή του λόφου βικτωριανό νεκροταφείο. Το ιδανικό σκηνικό για θρίλερ. Η Ιωάννα θέλει εντυπώσεις από Ghost Tours και φαντάζομαι ένα γκρουπ να γυρνάει εδώ βράδυ. Κανείς δεν το τόλμησε και ούτε πρόκειται μάλλον να το οργανώσει στο μέλλον. Ο ναός από τους ελάχιστους που διασώθηκαν ανέπαφοι στο πέρασμα του χρόνου. Στο υπόγειό του υπάρχει κρύπτη με τον τάφο του πολιούχου της πόλης, άγιο Κέντιγερν, που λένε πως εδώ έχτισε την πρώτη εκκλησία.
Έξω από τον Καθεδρικό η ομάδα χωρίζεται. Εμφύλιος κανονικός. Δύο δε θέλουν να ανέβουν τον λόφο να δουν τη Νεκρόπολη και ψάχνουν κοντινή καφετέρια. Είναι νωρίς ακόμα και δε θα έλεγα όχι σε ένα καφεδάκι, αλλά όλοι οι ταξιδιωτικοί οδηγοί συνωμοτούν εναντίον μου. Ξεφυλλίζω και διαβάζω: «Η περιοχή είναι ιδιαίτερα ατμοσφαιρική, και υπάρχουν πολλές ιστορίες για παράξενα φαινόμενα» γράφει ο ένας κι ευτυχώς που ακόμα έχει ήλιο. «Όσο κι αν δεν το πιστεύετε, θα απορροφήσει κάμποσο από το χρόνο σας η βόλτα ανάμεσα σε μνημεία και η απόλυτη ησυχία θα βάλει σε τάξη τη σκέψη σας».
Τελικά, συνεννοούμαστε με τα μάτια για τη συνέχεια της περιπέτειας. Είμαστε τέσσερις και ανεβαίνουμε τον λόφο.

Γλασκώβη: Πλατεία Γεωργίου

24/6/2017
Αν έχεις λίγες ώρες να γυρίσεις μία τεράστια πόλη, τότε μία είναι η καλύτερη λύση. Hop on Hop off λεωφορεία. Κάνω και τσάμπα διαφήμιση (φτου). Βέβαια κάποιοι επιμένουν να τα φωνάζουν Pop on Pop off. Και σε αυτό το όνομα γυρίζουν να το ξέρετε. Κατεβαίνετε από το τρένο και πέφτετε μούρη με μούρη με την πλατεία του Γεωργίου του Τρίτου. Όχι, οι Γιώργηδες δεν είναι 45 σαν τους Γιάννηδες. Είναι εκατομμύρια και έχουν πιάσει όλα τα καλά πόστα, τους έχουν αφιερώσει τις πιο κεντρικές πλατείες. Για την ακρίβεια στη Γλασκώβη η πλατεία Γεωργίου του Τρίτου (λέγε με σκέτο George Square) είναι το σημείο μηδέν της πόλης. Πιο κέντρο δηλαδή δε γίνεται. Αν και από το 1781 ήταν πάντα η κεντρική πλατεία της πόλης, τα πρώτα χρόνια δεν ήταν να περνάς από κει και να φοράς τα καλά σου. Βούρκος με λασπωμένα νερά και έσφαζαν άλογα. Τα χρόνια περνούσαν σπίτια Γεωργιανής αρχιτεκτονικής άρχισαν να χτίζονται, άνοιξε ο σιδηροδρομικός σταθμός και από το 1842 η πλατεία άρχισε να θεωρείται πλέον το κέντρο της οικονομικής ζωής της πόλης. Η πλατεία σήμερα περιβάλλεται από σημαντικά και ιστορικά κτίρια και ξεκινούν ή καταλήγουν διαδηλώσεις, ενώ πολύ συχνά γίνονται και εκδηλώσεις.
Επόμενος σταθμός: Καθεδρικός και Νεκρόπολη. Τον νου σας.

(Γεωργιανή αρχιτεκτονική λέγεται η αρχιτεκτονική της Γεωργιανής εποχής.
Γεωργιανή εποχή είναι η περίοδος από το 1714 έως το 1830, όταν στη Βρετανία βασίλευαν Γιώργηδες. Για την ακρίβεια ο Γεώργιος Α', ο Γεώργιος Β΄, Ο Γεώργιος Γ΄και ο Γεώργιος Δ΄)

Ιστορίες της Σύρου

Αφορμή ήταν ένα στρώμα θαλάσσης που ο αέρας το τραβούσε μέσα, το κυνηγούσαν παιδιά, αυτό έδειχνε πως αράζει στα βράχια κι όταν το πλησίαζαν πάλι ξεμάκραινε, σαν να τους κορόιδευε. Ένας κύριος γύρω στα 60, κολυμπούσε δίπλα μας και χαμογελούσε. Περίμενα να πει "αν ήμουν πιο νέος, εγώ θα το προλάβαινα". Όπως μας διηγήθηκε, ήταν γεννημένος το 1950 κι όσα καλοκαίρια θυμόταν τον εαυτό του, σε αυτή την παραλία στρώματα έφευγαν στα ξαφνικά και με τον αέρα έφταναν Σίφνο. Κάποια στιγμή αγόρασε βαρκάκι και πηγαινοερχόταν απέναντι, γνωρίστηκε με ψαράδες και του έλεγαν γελώντας πως όταν πιάνει καιρός, όλη η Σίφνος περιμένει να έρθουν με τον αέρα στρώματα από τη Σύρο. "Με έπαιρναν και τηλέφωνο μερικές φορές και μου έλεγαν πως παρέλαβαν την καινούρια παραγγελία και κάναμε πλακα." Περίμενα την ευκαιρία να τελειώσει για να ρωτήσω, αλλά με πρόλαβε η Χαρά. "Αυτός ο πύργος τι είναι;" "Τον είχε ένας εφοπλιστής ο Κοσμάς και αργότερα το πήρε το Νεώριο και ρήμαξε. Ο Γουλανδρής δεν το χρησιμοποίησε πολύ. Δεν ερχόταν. Τώρα μείναν μόνο δύο ανίψια του, δεν είχε παιδιά, ρήμαξε κι η οικογένεια, αλλά όταν το είχε ο Κοσμάς, ήταν πανέμορφο, κάθε δεκαπενταύγουστο καλούσε όλα τα παιδιά της περιοχής στη γιορτή της κόρης του, για δεκαετία 60 σου μιλάω και εκείνο το διώροφο έξω ήταν τότε καφενεδάκι που έπινε τα ουζάκια του ο Κοσμάς και κερνούσε τους πάντες. Ήταν κι αυτό δικό του. Στο τέλος το χάρισε. Κι αυτός ο δρόμος δεν υπήρχε. Ένα μονοπάτι μόνο τότε."
Πήρε μια βαθιά ανάσα, μας ευχήθηκε καλή διαμονή στο νησί και άρχισε να κολυμπά κόντρα στον αέρα. Ακούσαμε μόνο να λέει "Άργησα σήμερα". Σα να μιλούσε μόνος.

Όχι, δεν υπήρξε άλλη αφορμή. Η Χαρά να λέει πως όποτε μπαίνει στη θάλασσα σηκώνεται αέρας εγώ να απαντώ πως στα ανοικτά ο Τζωρτζ Κλούνεϊ προσπαθεί να ανεβάσει το ψαροκάικό του σε ένα τεράστιο κύμα και στην παραλία ένας κυριούλης πενήντα plus είχε ανέβει σε έναν βράχο και μπέρδευε τους πάντες με τις προθέσεις του: ψάχνει κάτι, θέλει να βουτήξει θεαματικά ή θα γκρεμοτσακιστεί χωρίς να το θέλει. 
Άκουσα μια φωνή πολύ κοντά μου, γύρισα, "εσείς είστε που συζητούσαμε προχτές για τα στρώματα θαλάσσης και τον πύργο του Κοσμά;" με ρώτησε και το χαμόγελο κρατούσε το στόμα του στην ίδια θέση και στα φωνήεντα και στα σύμφωνα. "Τι κάνετε;" απάντησα με ερώτηση και μισή ενοχή που είχα ανεβάσει όσα μου είπε στο facebook. "Περνάτε όμορφα στο νησί μας;" μας ρώτησε και χωρίς να περιμένει απάντηση συνεχισε πως το λέει πολύ όμορφα ένας στίχος.
"Βαμβακάρης;" ήθελα να τον προλάβω κι ευτυχώς μια ο αέρας και δύο οι σκέψεις του ούτε που μου έδωσε σημασία: 
"Τη γλώσσα μου έδωσαν ελληνική. 
το σπίτι φτωχικὸ στις αμμουδιὲς του Ομήρου..." Όσο τα φωνήεντα και τα σύμφωνα χόρευαν πάνω στο χαμόγελό του, είπα δυνατά "Ελύτης" κι αυτή τη φορά με άκουσε. "Δεκαετία 60 έρχονταν στην περιοχή τουρίστες και με σφυριά έσπαγαν κι έπαιρναν πέτρες από το βουνό εκεί πίσω. Εμείς τότε δεν ξέραμε. Αργότερα μάθαμε πως εκεί ήταν ο αρχαιότερος οικισμός του νησιού, τα Χοντρά της Βάρης, ίσως πιο παλιός κι από του Φοίνικα. Ένας Γάλλος αρχαιολόγος Ααρών μας άνοιξε τα μάτια και καταλάβαμε πως το βουνό ήταν γεμάτο οψιδιανό, ένα πέτρωμα που μοιάζει με γυαλί κι έφτιαχναν εργαλεία και όπλα την εποχή της πέτρας, αν έχετε ακουστά. Υπάρχει πολύ τέτοιο πέτρωμα στη Νίσυρο και στη Μήλο, αλλά στη Σύρο ποιος το ήξερε;" Κοίταξε στην παραλία, το χαμόγελο έσβησε, είχε αργήσει. "Θα πάω περπατώντας για πιο γρήγορα" είπε και μας χαιρέτισε ευγενικά αφήνοντας πίσω χαμογελαστά φωνήεντα και σύμφωνα. Αν διάβαζε τη σκέψη μου, θα γυρνούσε να μου απαντήσει, γιατί κι αυτή η ιστορία του ήταν από τη δεκαετία του 60. Ο αέρας είχε πέσει κι ο κυριούλης πενήντα plus που τον είχα αφήσει ανεβασμένο στον βράχο είχε βρει μια σκιά, έπαιζε τάβλι κι έπινε μπύρα. Έψαξα το κινητό να γράψω την ιστορία, αλλά είχε μείνει από μπαταρία. Έβγαλα το βιβλίο του Ράνκιν και έπεσα πάνω στη φράση: "Όλοι έχουν δικαίωμα να ζήσουν την παιδική τους ηλικία". Έκλεισα το βιβλίο και κοίταξα τα σπίτια που κρέμονταν ψηλά αλλά και γεμάτα περιέργεια για όσα συνέβαιναν χαμηλά. Μια σκιά σε ένα μπαλκόνι κοιτούσε προς το βουνό που κάποτε ήταν γεμάτο οψιδιανό. Όλοι έχουν δικαίωμα να ζήσουν την παιδική τους ηλικία. Και να την ξαναζήσουν. Κοίταξα καλύτερα μήπως δω φωνήεντα και σύμφωνα να χορεύουν κοντά στη σκιά...".

Ήταν 8.30 και όλοι όσοι είχαν φτάσει στο χωριό Σαν Μιχάλη είχαν πιάσει ήδη τραπέζι στις δύο ταβέρνες ή είχαν απλωθεί στο δρομάκι που κρεμόταν πάνω από την παραλία και με έτοιμες τις φωτογραφικές περίμεναν. Μια καταχνιά όμως έκρυψε το σημείο που θα βουτούσε η τεράστια μπάλα χρώματος πορτοκαλί και στον αέρα σηκώθηκε ένα ααα, όχι δεν έπαιζε το κασετόφωνο τη Μαντουβάλα, ήταν που χάλασε χωρίς πώς και γιατί ένα ακόμη ηλιοβασίλεμα.
Καθόταν στο διπλανό μας τραπέζι, φορούσε γυαλιά μυωπίας με μαύρο σκελετό, άσπρα σγουρά πυκνά μαλλιά και μόνο όταν μας μίλησε, καταλάβαμε ποιος ήταν.
"Πρώτη φορά που συναντιόμαστε εκτός θαλάσσης" είπε με χαμόγελο για μια ακόμη φορά κολλημένο στα φωνήεντα και στα σύμφωνα. Η Χαρά ανταπέδωσε ευγενικά τον χαιρετισμό και προσπαθούσε να διακρίνει τον τελευταίο ήλιο ανάμεσα στη θολή υγρασία μιας ημέρας που έτσι κι αλλιώς θα έφευγε. 
"Το όνομά σας;" 
"Τάσος, νόμιζα πως είχαμε συστηθεί" μου απάντησε χωρίς να ρωτήσει το δικό μου. 
Πρόλαβε πριν έρθει ο σερβιτόρος να μας πει τη μισή ιστορία του προηγούμενου ιδιοκτήτη της ταβέρνας. "Εργάτης στο Νεώριο ήταν κι έφερνε εδώ πάνω φίλους να πίνουν τα ουζάκια τους, έπιανε ο πατέρας του την γκάιντα και γινόταν πανηγύρι σωστό. Μια δυο φορές μαθεύτηκε σε όλο το νησί και αν ήθελες να έρθεις κι εσύ σε αυτά τα γλέντια, έπρεπε να περιμένεις χειμώνα καλοκαίρι και μια και δυο ώρες να αδειάσει τραπεζι". Ο κυρ Τάσος σταμάτησε απότομα, μόλις είδε τον σερβιτόρο. Του είπε ένα "πες μπράβο στο αφεντικό που κρατάει την ποιότητα του μαγαζιού όπως παλιά" και ξαναγύρισε στο τραπέζι του. Όταν επέστρεψε, μας ρώτησε αν παραγγείλαμε Σαν Μιχάλη. "Είναι γραβιέρα από αγελαδινό γάλα και την έφτιαχναν πολύ παλιά σε αυτό το χωριό. Τώρα θα σε γελάσω από πού βγήκε το όνομα. Η εκκλησία του χωριού Αρχάγγελος Μιχαήλ, το απέναντι βουνό Σαν Μιχάλης, το χωριό κι αυτό Σαν Μιχάλη. Αλλά το τυρί πια δε βγαίνει εδώ. Το πήρε αποκλειστικότητα ένα τυροκομείο στον Γαλησσά, ο Ζωζεφίνος." Ο σερβιτόρος άφησε μια σουσαμάτη σαλάτα και μια μελιτζάνα στο πήλινο. Του είπα να προσθέσει ένα Σαν Μιχάλη κι ο κυρ Τάσος ρώτησε για επιβεβαίωση αν ήταν του Ζωζεφίνου. Όταν ελευθερώθηκε το πεδίο, του έβαλα λίγο ροζέ ντόπιο στο ποτήρι του και τσουγκρίσαμε. "Η παραλία που κοιτάτε" είπε στη Χαρά "είναι τα Γράμματα. Από τα αρχαία χρόνια εδώ έπιαναν λιμάνι τα καράβια για να γλιτώσουν τους αέρηδες, Κυκλάδες βλέπετε, οπότε όσο καιρό έμεναν οι ναυτικοί καθηλωμένοι στην ακτή, σκάλιζαν στα βράχια προσευχές στους θεούς τους μια που τους έσωσαν και δύο να τους βοηθήσουν να φύγουν πάλι. Από αυτά τα γράμματα στα βράχια βγήκε και το όνομα της παραλίας." Έκανε μια παύση, έδειξε κάτι σκοτεινά θολά βράχια πίσω από τα Γράμματα και είπε μόνο "Τα Γιούρα". Έπινε λίγες γουλιές κρασί ίσα να μας κάνει παρέα και δεν έτρωγε. "Με περιμένει παρέα στο τραπέζι μου" έλεγε σαν πρώτη δικαιολογία κι όταν τον πιέζαμε επαναλάμβανε πως τρώει μόνο τα δικά του προϊόντα, κρέας και τυρί από τις δικές του κατσίκες και λαχανικά από τον κήπο του. "Αυτό το βουνό πίσω από το χωριό λέγεται Σύριγγας και κατεβάζει νερό από την Άνδρο. Ναι, μέσα από υπόγεια περάσματα φτάνει εδώ η Σάριζα. Και πώς το ανακάλυψαν; Βρέθηκαν στο νερό του Σύριγγα στοιχεία από φυλλώματα πλατάνου, αλλά σε όλη τη Σύρο δε θα βρεις πλατάνι ούτε για δείγμα. Έριξαν λοιπόν χρωματιστό νερό απέναντι στη Σάριζα και μαντέψτε πού βρέθηκε" Στο μεταξύ γέμισε το τραπέζι και με τα υπόλοιπα. Σηκώθηκε ο κυρ Τάσος να φύγει. "Να σας αφήσω να φάτε με την ησυχία σας, σας ζάλισα κιολας". Δεν ήξερα πώς να τον κρατήσω ακόμα. "Ο παλιός ιδιοκτήτης;" ρώτησα περίεργος για το υπόλοιπο μισό της ιστορίας. Κοίταξε γύρω ένοχα και χαμήλωσε τη φωνή του "Ερωτεύτηκε και τίναξε το σπίτι του στον αέρα, έδωσε το μαγαζί και αφού δεν υπήρχε δουλειά στο Νεώριο, βγήκε στα καράβια, δεν ξαναπάτησε στο νησί ούτε τη γυναίκα του την έχουμε δει. Μόνο ο πατέρας του έρχεται και μαζεύει μέλι εδώ πιο πάνω". Σηκώθηκε αργά και στα δύο βήματα ξαναγύρισε προς το μέρος μας. "Δεν ξέρω αν ξαναέπαιξε γκάιντα". 
Χάθηκε στα τραπέζια στο βάθος. Όταν έφευγα, τον αναζήτησα αλλά τίποτα. Κατεβήκαμε αργά τον στενό δρόμο της Απάνω Μεριάς έχοντας στα αριστερά τον γκρεμό, τη θάλασσα και τα φώτα της Τήνου και της Μυκόνου. Σταματήσαμε στην Ανάσταση απέναντι από την Άνω Σύρα. Είχε στηθεί ένα γλέντι από ένα Σύλλογο Φίλων Στέλιου Καζαντζίδη. 
Όση ώρα μείναμε ακούγαμε νησιώτικα κι όταν κάποια στιγμή είπαμε να φύγουμε, σηκώθηκε στον αέρα ένα ααα, όχι δε χάλασε χωρίς πώς και γιατί ένα ακόμα ηλιοβασίλεμα. Ήταν όλοι όρθιοι και τραγουδούσαν τη Μαντουβάλα...

Προσπαθούσα να δω πιο ψύχραιμα αυτό που κρυβόταν πίσω από τους δείκτες του ρολογιού. Ένα καράβι έπαιρνε τη στροφή και οι επιβάτες από Σάμο, Ικαρία και Μύκονο είχαν βγει να θαυμάσουν την πλούσια πλευρά της Ερμούπολης και ψηλά στο βάθος τον Άγιο Νικόλα με τις αρχαίες κολόνες και τον μπλε τρούλο. Από στιγμή σε στιγμή θα σφύριζε το καράβι, κόσμος κι αυτοκίνητα θα κατέβαιναν, κόσμος κι αυτοκίνητα θα ανέβαιναν κι εγώ...
Ξανακοίταξα μέσα στο μαγαζί, η κόρη μου δοκίμαζε καπέλα, φουλάρια και όποτε το θυμόταν γύριζε να με δει και πίστευε πως με ένα χαμόγελο μπορεί να με καθησυχάσει. 
Ήθελα να δείχνω ήρεμος, έκανα μεταβολή και βρέθηκα με τη μούρη κολλημένη σε έναν πάγκο με παγωτά ζαχαρώνοντας τρεις γεύσεις, μπισκότο, σοκολάτα και κρέμα. Ο υπάλληλος δε με πίεζε να αποφασίσω, η ώρα περνούσε, το καράβι δε σφύριζε, η κόρη μου φορούσε κι άλλο φουλάρι κι εγώ με ευγενικό χαμόγελο μάζευα τα μαλλιά πίσω να κρύψω αμηχανία κι αγωνία μαζί και ζητούσα ένα φρέντο εσπρέσσο σκέτο. 
Οι τοίχοι του μαγαζιού ήταν καλυμμένοι με φωτογραφίες πρόχειρα κολλημένες και όλες με ηρωίδες και ήρωες από τηλεοπτικές σειρές, ριάλιτι, ταινίες σε έναν αχταρμά καθόλου ελκυστικό...
Σχεδόν ταυτόχρονα, ο υπάλληλος μου έδινε τον καφέ με τα ρέστα και στο μαγαζί εμφανιζόταν δίπλα μου, όπως μόνο στις παλιές ταινίες γίνεται, ποιος άλλος;
- Ο κυρ Τάσος, φώναξα λες και ήμουν μόνος σε όλο το νησί και ο υπάλληλος με ένα χαμόγελο και λίγο ανασηκωμένο το φρύδι έδειχνε ξεκάθαρα την απορία του πώς και γνωριζόμασταν.
Με συνόδευσε ως το αυτοκίνητο και περιμέναμε μαζί πρώτα να φτάσουν η Χαρά και η κόρη μου κρυμμένες μέσα σε καινούρια καπέλα και φουλάρια και μετά το καράβι. Πρόλαβε και μου είπε την ιστορία του Κοκκινόσπιτου στο Επισκοπείο. Δε μιλούσα, μόνο τον άκουγα. "Έχεις διαβάσει τη Μεγάλη Χίμαιρα; Από το νησί πήρε την ιστορία ο Καραγάτσης. 
Και σήμερα ακόμα λένε πως ακούγονται οι λυγμοί της Ρεΐζη, οι φωνές της Μαρίνας και τα γέλια της κόρης της". 
Το καράβι σφύριζε, οι άγκυρες γρύλιζαν και κάπου ανάμεσα πετούσε ή αγωνία μου μήπως γίνει κάτι και δε φύγω στην ώρα μου. Ο κυρ Τάσος απάντησε στις ευχαριστίες μου με την πρόβλεψη και υπόσχεση μαζί πως στην επόμενη μου επίσκεψη στη Σύρο θα περάσω καλύτερα. "Μετά τις 18 Ιούλη εδώ βγαίνουν τα σύκα κι αν αποφασίσεις να μας έρθεις χειμώνα, θα πάμε στο υπόγειο του Λιλή να δούμε τον πίνακα του Τζινιόλι για τη Φραγκοσυριανή"
Ακολούθησα τις οδηγίες των παρκαδόρων και άφησα το αυτοκίνητο στο κάτω γκαράζ πολύ κοντά στην έξοδο. Βρήκα εύκολα θέση στο σαλόνι, γιατί όλοι είχαν στριμωχτεί κοντά στα παράθυρα και ψάχνοντας ποιος ήταν αυτός ο Τζινιόλι, έκλεισα για μια στιγμή τα μάτια και όταν τα άνοιξα μια γυναικεία φωνή στο μικρόφωνο ανακοίνωνε μια μικρή καθυστέρηση στην άφιξη. Βγήκα έξω να με χτυπήσει ο αέρας. Βρήκα μια γωνία που δεν υπήρχαν καπνιστές να βαριαναστενάζουν και να με σημαδεύουν. Μπήκα σε μια μηχανή αναζήτησης και χτύπησα τη λέξη Τζινιόλι. Ιταλός που έσωσε πολύ κόσμο στη Σύρο την περίοδο της Κατοχής ειδοποιώντας πού θα χτυπήσουν οι κατακτητές. Πρόσθεσα και τη λέξη Λιλής περίεργος για αυτό τον πίνακα της Φραγκοσυριανής. Δεν πάτησα όμως αναζήτηση. Το καράβι έπιανε λιμάνι. 
Οι μισοί δρόμοι του Πειραιά κακοφωτισμένοι και κλειστοί λόγω έργων. Ένα καλοκαίρι κακοκεφο σε μια πόλη θυμωμένη. Η τελευταία απορία της ημέρας: "Τι σχέση είχε ένας Ιταλός που έσωσε τους εχθρούς στην Κατοχή με έναν ταβερνιάρη, φίλο του Μάρκου;"
Χαμογέλασα κι άρχισα να βλέπω όνειρο. Ένα χαμόγελο με κολλημένα πάνω του φωνήεντα και σύμφωνα. Και μετά θάλασσα...

Μπέλφαστ

Υπογραφές στις αποκαλούμενες "γραμμές ειρήνης", murals στους τοίχους των σπιτιών μαζί με σημαίες που θέλουν να μην ξεχαστούν ιστορίες ταραχών και βίας, θανάτου και μίσους. Κοινότητες που επιμένουν να ζουν διχοτομημένες, που θέλουν τους φράχτες να υψώνονται ανάμεσά τους, που προσδιορίζουν ακόμη και σήμερα την ύπαρξή τους και την ταυτότητά τους με το μίσος. 
Στο κέντρο ένα υπέροχο Δημαρχείο και ρωτάς το μαγικό χέρι που σε προσγείωσε στη διχοτομημένη πόλη που έφτιαξε το μεγαλύτερο πλοίο-ναυάγιο: "Είμαστε στην πλευρά των Καθολικών ή των Προτεσταντών;" Παίρνεις αμέσως απάντηση σαν το πιο φυσικό πράγμα στον κόσμο: "Εδώ είναι η ουδέτερη ζώνη". Ορολογία πολέμου, απλά στα πεζοδρόμια δεν περπατούν κυανόκρανοι. Ένας νεαρός βρίζει τον οδηγό μας και φωνάζει πως η 1η Ιουλίου δεν είναι η γιορτή μιας μάχης, αλλά η μάχη. "Μεθυσμένος" τον δικαιολογεί και μου εξηγεί για το πρώτο γεγονός που χώρισε Ιρλανδούς και Άγγλους: Battle of the Boyne και William of Orange 1 Ιουλίου 1690. "Και πώς σε κατάλαβε πως είσαι από το Δουβλίνο;" τον ρώτησα.
Φανταζόμουν πως οι Βόρειοι έχουν πιο μεγάλη μύτη ή οι νότιοι πιο σκούρα μαλλιά. "Οι πινακίδες εδώ είναι όλες πορτοκαλί" μου λέει και πάλι σαν το πιο φυσικό πράγμα στον κόσμο. Στην επιστροφή προς Δουβλίνο μετρούσα πόσες πινακίδες ήταν άσπρες και πόσες πορτοκαλί. Θυμόμουν τον Προτεστάντη οδηγό στα μαύρα ταξί που καμάρωνε για τη Manchester United.
Οι άνθρωποι πρέπει να βρουν κάτι να τους χωρίζει.

Πλατεία Κλαυθμώνος

Ο Δημήτρης Καμπούρογλου έπινε το καφεδάκι του κι έβλεπε απέναντι εξαιρετική κίνηση. Έπιασε συζήτηση με τον κυρ Παντελή, τον θυμόταν επιστάτη του γυμνασίου στο Βαρβάκειο. Ήταν το 1878. Τα χρόνια είχαν περάσει και τώρα ο Δημήτρης ήταν 26 χρονών, είχε ήδη μια πενταετία στην αρχισυνταξία της «Εφημερίδος», του εκδότη Δημήτριου Κορομηλά, ενώ ο κυρ Παντελής είχε πλέον το καφενεδάκι στον κήπο του Υπουργείου Οικονομικών. Παυσανίες και θεσιθήρες είχαν κατακλύσει την πλατεία μπροστά από το Υπουργείο Εσωτερικών. Παυσανίες έλεγαν τότε όσους παύονταν από την εργασία τους και η σειρά των γεγονότων είχε εξελιχθεί πλέον σε ρουτίνα: αλλαγή κυβέρνησης – απολύσεις – κλαυθμοί και οδυρμοί έξω από το Υπουργείο. Μόνο εκείνη τη χρονιά, είχαν αλλάξει τρεις φορές οι κυβερνήσεις: Κουμουνδούρος, Τρικούπης και ξανά Κουμουνδούρος, ενώ την προηγούμενη ήταν η Οικουμενική του Κανάρη. Κάτι έλεγε ο κυρ Παντελής κουβαλώντας στον δίσκο δύο καφέδες και ποτήρια με νερό, αλλά ο Δημήτρης προσπαθούσε να θυμηθεί όλα τα ονόματα της πλατείας.
• πλατεία Αισχύλου, όνομα που πρότεινε ο αρχιτέκτονας Λέο φον Κλέντσε, υποβάλλοντας σχέδια για την πόλη των Αθηνών με πρόσκληση του βασιλιά Όθωνα
• πλατεία των κήπων του Παλαιού Παλατιού (επί Όθωνα), επειδή στη δυτική πλευρά της υπήρχαν οι τρεις συνεχόμενες οικίες των Βούρου, Μαστρονικόλα και Αφθονίδου, όπου έμειναν αρχικά ο Όθωνας και η Αμαλία μετά τους γάμους τους.
• πλατεία του Νομισματοκοπείου, επειδή εκεί βρισκόταν το κτίριο του Νομισματοκοπείου
• πλατεία του κήπου του υπουργείου Οικονομικών, το οποίο κατεδαφίστηκε το 1939
• Πλατεία 25ης Μαρτίου, αφού στον κήπο της πλατείας το 1838 έγινε ο πρώτος Εορτασμός της Ελληνικής Επανάστασης του 1821
• Πλατεία Δημοκρατίας
Έκλεισε τα μάτια και μόνο άκουγε. Όταν τα ξανάνοιξε, σκεφτόταν ήδη το άρθρο που θα έγραφε στο περιοδικό «Εστία». Και είχε έτοιμο τον τίτλο: «Ο κήπος του Κλαυθμώνος». Ούτε που περνούσε από το μυαλό του πως εκείνη τη στιγμή γινόταν νονός της πλατείας.
Γιώργος Γιώτης (22/6/2017)
Πηγές: Ιστορικά Θέματα, Βικιπαίδεια, iefimerida

Εικόνα: Πλατεία Κλαυθμώνος, 1913.

Μπάστερ Κίτον

Μια φορά κι έναν καιρό ζούσε ένας υπέροχος ηθοποιός και σκηνοθέτης. Το επώνυμό του ήταν Κίτον.
Μπάστερ ήταν ένα παρατσούκλι που του κόλλησε ο πατέρας του, επειδή βρέφος 6 μηνών έπεσε από μια μεγάλη σκάλα χωρίς να τραυματιστεί (Στα τέλη του 19ου αιώνα η λέξη buster σήμαινε πτώση που πολύ πιθανόν να οδηγήσει σε τραύμα).
Αστέρας του "βωβού" κινηματογράφου με σήμα κατατεθέν την κωμωδία με κινήσεις του σώματος.
Με τη στωική αγέλαστη έκφρασή του κέρδισε το παρατσούκλι "Το μεγάλο πέτρινο πρόσωπο".
Το 1917 τέλειωνε ουσιαστικά ο Μεγάλος Πόλεμος (πρώτο παγκόσμιο τον λέμε σήμερα) και ο 22χρονος Μπάστερ ετοιμάζεται για την πρώτη του ταινία, αν και διατηρεί πολλές επιφυλάξεις για αυτό το καινούριο μέσο. Μία δεκαετία αργότερα ο ομιλών κινηματογράφος έφερε τα πάνω κάτω και στη ζωή του.
Άστατη προσωπική ζωή, επαγγελματική ανασφάλεια, αλκοολισμός και πάρα πολλές ταινίες ως ηθοποιός, σκηνοθέτης και συγγραφέας.
31 Ιανουαρίου 1966 έπαιζε χαρτιά με τους φίλους του σε ένα νοσοκομείο όπου νοσηλευόταν όπως του είχαν πει για βρογχίτιδα. Δεν του είχαν πει όμως την αλήθεια. Βρισκόταν στο τελευταίο στάδιο μιας πολύ πιο σοβαρής ασθένειας. Την επομένη πέθανε από καρκίνο του πνεύμονα σε ηλικία 71 ετών.
Και ζήσαν οι υπόλοιποι καλά κι εμείς καλύτερα, έλεγε η γιαγιά μου, Γιαννούλα Γιώτη το όνομά της, το 1898 είχε γεννηθεί και ούτε ακουστά δεν είχε τον Μπάστερ Κίτον και ποτέ δεν κατάλαβα τι ακριβώς εννοούσε, αλλά και ποτέ δεν τη ρώτησα...

Γ.Γ. (5/6/2017)

Πηγές: wikipedia, filmsite, imdb.

Όταν περνάω όμορφα!!!

Παρασκευή απόγευμα. 
Ζηλεύω μια μαθήτριά μου που όποτε περνάει όμορφα γράφει ημερολόγιο.
Πιάνω μολύβι και χαρτί και καταγράφω τη στιγμή.
"Έχω περάσει τέλεια με τα παιδιά της έκτης στην εκδρομή στο Ναύπλιο, μπαίνω στο σχολείο και βλέπω μια υπέροχη έκθεση ζωγραφικής. 
Οι ζωγράφοι με πλησιάζουν, μου χαρίζουν το καλύτερό τους χαμόγελο, μια αγκαλιά κι ένα αυτόγραφο. 
Και ακολουθεί Σαββατοκύριακο."

Το βαλς των χαμένων ονείρων

Ο Αλέκος Σακελλάριος θυμάται την ιστορία πίσω από το «Βαλς των χαμένων ονείρων»: 
«Στην πρώτη ιδιωτική προβολή που κάναμε για την ταινία 
«Χαμένα Όνειρα», 
για να δει ο Μάνος την ταινία και να εμπνευστεί τη μουσική, 
στα πρώτα πέντε λεπτά κοιμήθηκε 
και ξύπνησε λίγο πριν τελειώσει η ταινία.
-Μάνο μου, μήπως πρέπει να την ξαναδείς; του λέω
-Δεν χρειάζεται, σε λίγες μέρες θα έχεις τη μουσική, μου απάντησε. Πράγματι, η μουσική ήταν καταπληκτική.
Ο Μάνος έγραψε το «Βαλς των χαμένων ονείρων»,
που θεωρείται η καλύτερη μελωδία του στον κινηματογράφο....

Μέρα Μαγιού μου μίσεψες

"Στο λιακωτό και κοίταζες και δίχως να χορταίνεις 
άρμεγες με τα μάτια σου το φως της οικουμένης" 
 Ο ματωμένος Μάης του 1936 υπαγορεύει 
και ο Γιάννης Ρίτσος γράφει ένα ποίημα 
με παραδοσιακό στίχο και με ρίζες από το δημοτικό τραγούδι. 
Τον Επιτάφιο. 
Τον Αύγουστο του ίδιου χρόνου έχουμε την επιβολή του δικτατορικού καθεστώτος της 4ης Αυγούστου και στους Στύλους του Ολυμπίου Διός καίγονται τα τελευταία 250 εναπομείναντα αντίτυπα , μαζί με άλλα «ανατρεπτικά» βιβλία. 
Το 1960 ηχογραφείται μελοποιημένος και ενορχηστρωμένος από τον Μίκη Θεοδωράκη σε ερμηνεία Γρηγόρη Μπιθικώτση και εκτέλεση Μανόλη Χιώτη. 
Ο ίδιος ο Ρίτσος που αρχικά αμφισβήτησε τις μουσικές επιλογές του Μίκη θα παραδεχτεί αργότερα: 
«Ήταν τα πρώτα ποιήματα μου που είχαν μελοποιηθεί. Μου έκανε τρομερή εντύπωση, μα είναι δυνατόν η ποίηση να βρει μια πλήρη αντιστοιχία με την μουσική. Μέχρι τίνος έλεγα ότι η κάθε τέχνη είναι αυτάρκης και δεν έχει ανάγκη από την βοήθεια της άλλης. Αλλά όταν έγραψες τον Επιτάφιο και αργότερα φυσικά την Ρωμιοσύνη που ήταν η μεγάλη δόξα σου, είπα πραγματικά ότι εδώ πέρα είναι ένας δρόμος για να πλησιάσει η ποίηση μέσω της μουσικής εκείνους τους ανθρώπους που δεν θα τους πλησίαζε ίσως ποτέ»

Οι μπότηδες και η Γεωργία Βασιλειάδου

Περπατάς στην άκρη του δρόμου και προσγειώνεται μπροστά σου φαρδύ πλατύ κανάτι που σπάει. Περνούν βασανιστικά αργά τα κλάσματα του δευτερολέπτου που μόνο κοιτάς τα κομμάτια και αναρωτιέσαι, πριν προλάβεις να κοιτάξεις ψηλά και να ανακαλύψεις τελικά από πού σου ήρθε η βολή και ποιος σε έχει βάλει στο μάτι…

Τι φαντάζεσαι;

1. 33,33% με σημαδεύει ένοικος του τρίτου, φανατικός του Βασίλη Καρρά κι έχω μια περιέργεια ποιο τραγούδι προκάλεσε τόση ταραχή  

2. 66,66% παίζω (χωρίς να το ξέρω) κομπάρσος στο ριμέικ της ταινίας «Η θεία απ’ το Σικάγο» κι έχω μια περιέργεια ποια θα παίξει τη Γεωργία Βασιλειάδου

2. 0,01% είμαι στην Κέρκυρα Μεγάλο Σάββατο μετά την πρώτη Ανάσταση και βρέχει μπότηδες, τα πήλινα κανάτια με το στενό στόμιο και τα δυο χερούλια στο πλάι για να τα μεταφέρεις πιο εύκολα. Απαραίτητη και η κόκκινη κορδέλα, αφού το κόκκινο είναι το χρώμα του νησιού. Τα μπαλκόνια όλα είναι στολισμένα και κόσμος πολύς τραβάει φωτογραφίες, φωνάζει, γελάει, πηγαίνει, έρχεται… Και έχω μια περιέργεια πώς και προέκυψε αυτό το έθιμο.

Ο φαν του Βασίλη Καρρά δεν ήξερε τι έκανε, η Βασιλειάδου σημάδευε γαμπρούς για τις ανιψιές της, αλλά οι Κερκυραίοι γιατί; 

Απαντήσεις

1. Ναι, σωστά μαντέψατε: ο φανατικός του Βασίλη Καρρά "έχει μόνο ένα ελάττωμα, ν' αγαπάει τα λάθος άτομα και πονάει η καρδιά του η ριμάδα σαν την πληγωμένη του Ελλάδα"

2. Τη θεία απ' το Σικάγο θα παίξει η ... μάλλον ο Νίκος Δένδιας που θεωρεί τη Βασιλειάδου ανώτερη της Σκάρλετ Γιόχανσον.

3. Σπάνε κανάτια στην Κέρκυρα κι έτσι ξορκίζουν το κακό, λέει η παράδοση. Σα να το βροντοφωνάζουν πως φεύγει ο χειμώνας και η φύση ξαναγεννιέται, γεμίζει λουλουδάκια ο τόπος, τα πουλάκια κελαηδούν, ανεβάζεις τα μάλλινα και πάει λέγοντας…

Το έθιμο των μπότηδων ενώνει με μια διάφανη κλωστή από τη μια τους αρχαίους Έλληνες που γιόρταζαν την αρχή της γεωργικής περιόδου πετώντας τα παλιά τους κανάτια για να γεμίσουν τα νέα με τους νέους καρπούς κι από την άλλη τους Καθολικούς της Ενετοκρατίας στο νησί που την Πρωτοχρονιά πετώντας τα παλιά τους πράγματα, πίστευαν πως ο νέος χρόνος θα τους φέρει καινούρια και καλύτερα.

Γιώργος Γιώτης (15/4/2017)

Άγιος Δημήτριος Λουμπαρδιάρης (Λόφος Φιλοπάππου)

Εδώ και χρόνια κάθε Μεγάλη Παρασκευή βράδυ ακολουθούμε την περιφορά του Επιταφίου που ξεκινάει από το μικρό και γραφικό εκκλησάκι του Αγίου Δημητρίου του Λουμπαρδιάρη στον λόφο του Φιλοπάππου.  

Σα λέξη πάντα με μπέρδευε. Μου θύμιζε τη φράση "πάππου προς πάππου", ε και κάτι ανάλογο θα σημαίνει, έλεγα, ο λόφος Φιλοπάππου. Έβαζα με το μυαλό διάφορα πως δηλαδή ο λόφος ήταν αγαπημένο στέκι υπερηλίκων ή πως ο ίδιος o λόφος υπήρξε, άγνωστο πώς, αρκετά φιλικός με παππούδες και γιαγιάδες. Τη δεκαετία του 70, πηγαίναμε σχεδόν κάθε Κυριακή που ο καιρός ήταν καλός και μαζευόμασταν συγγενείς, φίλοι, γνωστοί, μια πόλη ολόκληρη με φαγητά τυλιγμένα σε πετσέτες, εφημερίδες και περιοδικά να διαβάζουν οι μεγάλοι κι εμείς μπάλες τα αγόρια, σχοινάκια τα κορίτσια και να πω την αμαρτία μου ντρεπόμουν να ρωτήσω γιατί βάφτισαν έτσι τον λόφο και μου φαινόταν φυσικό πως αφού όλοι το λέγαν και το ξαναλέγαν, δεν μπορεί κάτι θα ήξεραν. Νομίζω φαντάζεστε τι έψαξα αμέσως όταν οι γονείς μου αγόρασαν με δόσεις την πρώτη εγκυκλοπαίδεια.

Δεν περίμενα πως Φιλόπαππος ήταν όνομα και μάλιστα κάποιου κοσμοπολίτη της αρχαιότητας που άκουγε σε άλλα τέσσερα τουλάχιστον. Γάιος Ιούλιος Αντίοχος Επιφανής Φιλόπαππος και τα δύο ονόματα τα κληρονόμησε μαζί με μια μεγάλη περιουσία από τον παππού του, βασιλιά Αντίοχο Δ΄ τον Επιφανή, βασιλιά της ελληνιστικής αυτοκρατορίας των Σελευκιδών, αλλά… το μυστήριο δε λύθηκε. Γιατί Φιλόπαππος;

Πάντως ο λόφος Μουσών τελικά πήρε το όνομά του, επειδή στην κορυφή στήθηκε ταφικό μνημείο προς τιμή του Φιλοπάππου από τα δυο του αδέρφια που επιβλέπανε το έργο αλλά με έξοδα της πόλης των Αθηνών γύρω στο 114 με 116 μ.Χ.

Οι κακές γλώσσες του καταμαρτυρούν ότι με την τεράστια περιουσία του και τις δωρεές του στην πόλη έγινε ύπατος και με τις διασυνδέσεις του με τη Ρώμη δεν τον πείραζε κανένας. Μάλιστα, κατάφερε το ακατόρθωτο, να παρακάμψει την ιερή παράδοση των αρχαίων Αθηναίων που δεν επέτρεπαν να γίνουν ταφές στα ιερά υψώματα, όπως ήταν ο Λόφος των Μουσών.

Στον ίδιο λόφο, αλλά όχι στην κορυφή, χτίστηκε περίπου εφτά αιώνες μετά το εκκλησάκι του Αγίου Δημητρίου, αλλά το προσωνύμιο του Αγίου δόθηκε το 1658, παραμονή της γιορτής του. Ο Αγάς των Αθηνών ονόματι Γιουσούφ ξεκουραζόταν στο σπιτάκι του στον λόφο της Ακρόπολης και πιο συγκεκριμένα στα Προπύλαια. Χάζευε τη θέα και ίσως είχε μαζέψει και φίλους να απολαύσουν μαζί μια ακόμη υπέροχη μέρα με καλό φαγητό και ποτό, όταν το μάτι του έπεσε ακριβώς απέναντι, στον λόφο του Φιλοπάππου και είδε κόσμο μαζεμένο στο εκκλησάκι. Ρώτησε κι έμαθε τι γιόρταζαν, αλλά αμέσως του μπήκαν ιδέες. Διέταξε έναν πυροβολητή να σημαδεύει με μία λουμπάρδα τον κόσμο που είχε μαζευτεί απέναντι. Ακούστηκε ένα μεγάλο μπαμ και όλοι που είχαν μαζευτεί στο πανηγύρι του αγίου στου Φιλοπάππου γύρισαν και κοιτούσαν να καταλάβουν πώς έγινε τόσο μεγάλη καταστροφή στον βράχο της Ακρόπολης. Ένας κεραυνός είχε τινάξει στον αέρα την πυριτιδαποθήκη και το πολυβολείο των Προπυλαίων σκοτώνοντας τον αγά, την οικογένειά του και τους πυροβολητές. Έτσι, η εκκλησία γλίτωσε από τη λουμπάρδα και ο Άγιος ονομάστηκε Λουμπαρδιάρης.

Τον φωταγωγημένο βράχο της Ακρόπολης κοιτούν οι πιστοί που ακολουθούν και σιγοψέλνουν. Κι αν είναι κάποιος σκαρφαλωμένος εκεί ψηλά Μεγάλη Παρασκευή βράδυ, θα δει την περιφορά τριών Επιταφίων, του Αγίου Δημητρίου του Λουμπαρδιάρη, της Αγίας Σοφίας της Ακροπόλεως και της Αγίας Μαρίνας κάτω από το Αστεροσκοπείο.
Γιώργος Γιώτης, 14/4/2017.

Κάτω στα Κατσικάδικα...

Ήταν ένας βοσκότοπος κάτω από τον Λυκαβηττό κι επειδή κυρίως κατσίκια ήταν αυτά που έκοβαν βόλτες στην περιοχή μασουλώντας χορταράκι και ψάχνοντας για νεράκι, την είπαν Κατσικάδικα. 

Οι τσοπάνηδες μάλιστα είχαν κι ένα συνήθειο: για να μην πέσει επιδημία και αφανίσει τα κοπάδια τους,  έσφαζαν δύο δίδυμα μοσχάρια ή άλλα ζώα (πάντως δίδυμα), αφού πιο πριν τα περιέφεραν εν πομπή στην περιοχή. 

Πήγαιναν μετά και τα έθαβαν τα σφαγμένα δίδυμα κοντά σε μια δεξαμενή (μνημείο από τη ρωμαϊκή εποχή) κι έβαζαν για σημάδι ένα κολωνάκι.

Την εποχή του Μεσοπολέμου όμως έφυγαν τα κατσίκια να βοσκήσουν σε άλλη γη και σε άλλα μέρη και ήρθαν άνθρωποι καθώς πρέπει που είχαν και το κατιτίς τους και ήθελαν να είναι γείτονες με το παλάτι, οπότε άρχισαν να ψάχνουν για καινούριο όνομα. 

Είδαν τη δεξαμενή και πολύ τους άρεσε, τη γέμισαν θαλασσινό νερό κι έβαζαν τα παιδάκια τους να τσαλαβουτάνε κι εκείνοι έκλειναν τα μάτια τους κι απολάμβαναν τον ήλιο λες και ήταν στο Φάληρο.

Έβλεπαν επίσης και τα κολωνάκια και πολύ τους παραξένευαν τι ήταν και για ποιο λόγο είχαν φτιαχτεί και σκέφτηκαν να δώσουν ένα πρωτότυπο όνομα στην περιοχή τους. 

Πώς να εμφανιστούν μπροστά στον Μεγαλειότατο και να του συστηθούν ως Κατσικαδικιώτες; 

Ενώ Κολωνακιώτες…
Γιώργος Γιώτης (13/4/2017)

Η μαϊμού του Κωλέττη

Είχε την αθεράπευτη νόσο των πολιτικών. Ό,τι του ζητούσαν ποτέ δεν έλεγε όχι. Πολλές φορές μάλιστα υποσχόταν και περισσότερα. Οι ψηφοφόροι του έρχονταν για ρουσφέτι κι έκαναν μία ουρά που ξεκινούσε από τη βίλα του στην οδό Πολυγνώτου 13 στην Πλάκα, έκανε έναν κύκλο γύρω από τη Ρωμαϊκή Αγορά και από τους Αέρηδες έφτανε στην Τριπόδων έστριβε στη Λυσικράτους για να φτάσει εκεί που σήμερα η Αμαλίας συναντά τη Συγγρού, η οποία τότε δε λεγόταν ακόμη Συγγρού κι η Βασίλισσα Αμαλία δεν είχε ακόμη γίνει λεωφόρος. Υπήρχαν απλά χωματόδρομοι και λιβάδια από την Πύλη του Αδριανού ως τη θάλασσα.

Είχε προσλάβει υπηρέτες να βάζουν στην ουρά όσους έψαχναν με πονηριές να κλέψουν τη σειρά των άλλων. Ήθελε όμως κι ένα κατοικίδιο να ασχολείται μαζί του όσο άκουγε τις παράλογες απαιτήσεις των ψηφοφόρων. Του πρότειναν σκύλο, γάτα, χάμστερ και αηδονάκια, αλλά αυτός απαντούσε με μάγκικη βαριά φωνή σαν τον Φέρμα "κάτι πιο εκλεκτόν" και να μην τα πολυλογούμε του πασάρανε μία μαϊμού. Με ένα κουσούρι όμως... Μη δει άνθρωπο, αμέσως να τον πειράξει, να τον χαϊδέψει, να τον τσιμπήσει, να του τραβήξει τα μαλλιά, να τον καρπαζώσει, ακόμη και να του κλέψει το πορτοφόλι ή να του σκίσει το παντελόνι. Έπαιρνε τα γάντια, τα καπέλα και τα μπαστούνια των επισκεπτών και τα εξαφάνιζε, ενώ μια φορά είχε καταχωνιάσει δύο τσιμπούκια σε ένα καπέλο και ένα παλτό ενός επισκέπτη.... 

Ήταν σίγουρος πως οι ψηφοφόροι του θα δυσανασχετούσαν, θα ξεσηκώνονταν εναντίον του, θα σταματούσαν να έρχονται για ρουσφέτι και δε θα τον ξαναψήφιζαν ποτέ. Όταν τον ρώτησε το παιδί από το petshop γιατί επέστρεφε τη μαϊμού, κοίταξε μία τους ψηφοφόρους στην ουρά και δύο το pet και δεν ήξερε τι να πει. Οι ψηφοφόροι δεν είχαν πρόβλημα κι η μαϊμού χαμογελούσε.

Και ζήσαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα… Για την ακρίβεια, η ιστορία συνεχίστηκε ίδια και τους επόμενους αιώνες, ο κόσμος συνέχιζε να ζητάει ρουσφέτια, οι πολιτικοί συνέχισαν να τάζουν και οι μαϊμούδες των πολιτικών να πειράζουν και να κλέβουν τον κοσμάκη.

Α, κι επειδή ο ιδιοκτήτης της μαϊμούς λεγόταν Ιωάννης Κωλέττης και ο λαός ως γνωστόν είναι σοφός, ονομάζει από τότε κάθε κατεργάρη, κάθε πειραχτήρι "μαϊμού του Κωλέττη".

(Μικρή διόρθωση: Η μαϊμού δεν ήταν αγορά στο petshop της γειτονιάς. Την είχε φέρει δώρο από το εξωτερικό φίλος του Κωλέττη)
Γιώργος Γιώτης (12/4/2017)

Glasgow Green

Όχι άλλο κάρβουνο ή αγγλιστί Glasgow Green

Ήταν περίπου στο τέλος του 17ου αιώνα, όταν ο βασιλιάς Ιάκωβος Β΄ της Αγγλίας σκέφτηκε να χαρίσει ολόκληρη την περιοχή στους κατοίκους της πόλης. Βέβαια, το πράσινο ήταν λίγο και παντού υπήρχαν στεκούμενα νερά, κουνουπάκια πετούσαν, βατραχάκια χοροπηδούσαν και το μέρος μόνο ειδυλλιακό δε θα το έλεγε κανείς.

Όμως οι κάτοικοι δέχτηκαν το δώρο και με πολλή δουλειά βάλθηκαν να το μεταμορφώσουν σε καταπράσινο και ειδυλλιακό παράδεισο, αλλά… έτσι όπως έσκαβαν, ανακάλυψαν πως η περιοχή είχε κάρβουνο. Αμέσως τους μπήκε η ιδέα ο καταπράσινος και ειδυλλιακός παράδεισος να μετατραπεί σε ένα τεράστιο υπερσύγχρονο ορυχείο, αλλά ακούστηκε μια φωνή, που επαναλάμβανε με πάθος «όχι άλλο κάρβουνο» και είπαν όλοι μαζί με μια φωνή «πράσινο και πάλι πράσινο».
Έφτιαξαν μέσα σιντριβάνια, έστησαν αγάλματα για σημαντικούς Βρετανούς βασιλιάδες, στρατηγούς και ναυάρχους κι άφησαν τον ποταμό Clyde να περνάει ανάμεσα. Για να μη φύγουν τα κουνουπάκια και τα βατραχάκια που λέγαμε.
Γιώργος Γιώτης (10/4/2017)

The Heart of Midlothian, Edinburgh

Μία καρδούλα για φτύσιμο

Αυτή η καρδούλα ή μάλλον μωσαϊκό σε σχήμα καρδούλας καταγράφει τη θέση του Tolbooth, ενός κτιρίου του 15^ου αιώνα, που κατεδαφίστηκε το 1817 και υπήρξε το διοικητικό κέντρο της πόλης, η φυλακή και το σημείο δημόσιας εκτέλεσης.

 Συνήθεια των περαστικών: να φτύνουν σημαδεύοντας την καρδιά.

Οι εξηγήσεις τώρα:

1. έτσι καταδικάζουν το σημείο των εκτελέσεων και αυτό φέρνει καλή τύχη (και επιπλέον βρωμιά στην περιοχή, θα συμπλήρωνα εγώ)

2. Ο μύθος λέει πως όποιος φτύνει επιστρέφει στο Εδιμβούργο (κι ένας άλλος λέει πως εκεί που γλείφεις έφτυνες, λέω εγώ τώρα)

3. Ένας άλλος μύθος λέει πως αν πατήσεις πάνω στην καρδιά, θα έχεις κακή τύχη κι αν το καταλάβεις τελευταία στιγμή, φτου λες και κοιτώντας την καρδιά σημαδεύεις κατάκαρδα. Ο ίδιος μύθος λέει πως δε θα βρεις και την αληθινή αγάπη. Οπότε ούτε στα χαρτιά θα κερδίζεις ούτε στην αγάπη ούτε στην αγάπη οπότε φτου και ξαναφτού.

4. The Heart of Midlothian είναι εκτός από το όνομα του μωσαϊκού καρδούλας στο πεζοδρόμιο κοντά στο St Giles High Kirk και ομάδα ποδοσφαίρου του Εδιμβούργου, πιο γνωστή ως Χαρτς ή αλλιώς καρδούλες, οπότε μήπως βρίσκουν ευκαιρία οπαδοί των αντίπαλων ομάδων, π.χ. Σέλτικ, Ρέιντζερς Γλασκόβης, Χιμπέρνιαν και άλλων δημοκρατικών δυνάμεων και εξασκούνται στο φτύσιμο; Λέω εγώ τώρα.

5. Τέλος, The Heart of Midlothian είναι τίτλος μυθιστορήματος του Σερ Γουόλτερ Σκοτ (1818) κι έχω την αίσθηση πως ο Σερ δεν αναφέρει λέξη για το έθιμο.
Γιώργος Γιώτης (10/4/2017)

Mary King's Close, Edinburgh

Το φαντασματάκι της Annie στο Σοκάκι της Mary King
Μια ιστορία για θρίλερ.
Ένας δρόμος πολυσύχναστος, ίσως ο πιο πολυσύχναστος στο Εδιμβούργο. Μέχρι το 1645, όταν έπεσε επιδημία πανώλης στην πόλη. Το πυκνοκατοικημένο σοκάκι χτυπήθηκε από την αρρώστια περισσότερο από κάθε σημείο της πόλης και επιβλήθηκε στους περίπου 500 κατοίκους της περιοχής καραντίνα.
Πολλοί απλά πέθαναν αβοήθητοι, ενώ υπάρχουν και πολλές ιστορίες φαντασμάτων στην περιοχή. Το σοκάκι ξανακατοικήθηκε το 1753, όταν κι έγινε έξωση στους κατοίκους, για να χτιστούν καινούρια κτίρια πάνω από τον παλιό δρόμο.
Αν όμως περπατάτε στο σοκάκι και νιώσετε κάτι να σας τραβάει τα χέρια και τα πόδια, αλλά απλά… δεν το βλέπετε, μην ανησυχήσετε. Είναι το φάντασμα της Annie, ενός μικρού κοριτσιού που εγκαταλείφθηκε στο σοκάκι το 1645. Καταλαβαίνετε γιατί…

Γιώργος Γιώτης (10/4/2017)

Scott Monument, Edinburgh

Όταν ο Sir Walter Scott, συγγραφέας του Ιβανόη και πολλών άλλων κλασικών έργων, πέθανε κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες και καταχρεωμένος, οι συμπατριώτες του σκέφτηκαν να τον τιμήσουν με ένα ξεχωριστό μνημείο. 
Προκήρυξαν αρχιτεκτονικό διαγωνισμό και ο νικητής έφτιαξε ένα γοτθικού στυλ μνημείο με 64 κόγχες και 16 πεσσούς. Κάθε κόγχη θα είχε αγαλματίδιο από τα μυθιστορήματα του Σκοτ και κάθε πεσσός θα απεικόνιζε έναν ποιητή της Σκωτίας. 
Στο κέντρο του μνημείου έστησαν άγαλμα του Σκοτ. Κόστισε 16.000 λίρες και άνοιξε επίσημα το 1846, 14 χρόνια μετά τον θάνατο του συγγραφέα. 
286 σκαλοπάτια σε χωρίζουν από την κορυφή, για να σε οδηγήσουν σε μια εκπληκτική θέα. 
Γιώργος Γιώτης (10/4/2017)

Calton Hill, Edinburgh

Ο αρχιτέκτονας το ήθελε ένα αντίγραφο του Παρθενώνα της Αθήνας,

ένα μνημείο σε όσους είχαν πεθάνει στους Ναπολεόντειους πολέμους,

αλλά…

τα χρήματα τελείωσαν

και έμεινε μόνο μια πρόσοψη

του μοναδικού κτιρίου που ολοκληρώθηκε.

Οι τότε κάτοικοι το βάπτισαν «ντροπή του Εδιμβούργου».

Αργότερα όμως…

το Κάλτον Χιλ το αγάπησαν όλοι

για μια ήσυχη βόλτα,

για την πανοραμική θέα της πόλης που προσφέρει

και για τις πολλές και ωραίες εκδηλώσεις που φιλοξενεί.
Γιώργος Γιώτης (10/4/2017)

Paterson (2016)

 Τζιμ Τζάρμους
Η μαγεία βρίσκεται στην καθημερινότητα. 
Ένα κινηματογραφικό χαϊκού. 
Απλές εικόνες και λέξεις αναζητούν την ποίηση που κρύβεται στη βαρετή καθημερινή ρουτίνα.